آيا می‌دانستيد که بسياری از فارسی‌زبانان به جای سپاسگزاری، از ديگران سپاسگذاری می‌کنند، آن هم به شکل سپاسگذاری؟
اين روزها يکی از اشتباهات بسيار رايج نزد فارسی‌زبانان، کار برد دو فعل “گذاشتن” و “گزاردن” به جاي يکديگر است، به ويژه در نوشتن ترکيبات آنها، مانند؛ قانون‌گذار، بنيانگذار، نمازگزار، خدمت‌گزار و مانند آنها. نخست بايد دانست که نوشتن اين دو فعل به صورت “گزاشتن” و “گذاردن” نادرست است و درست آنها همان “گذاشتن” و “گزاردن” است.
“گذاشتن” دارای يک معنی حقيقی و يک معنی مجازی است:
– “گذاشتن” در معنی حقيقی به معنی قرار دادن چيزی به طور عينی و مشهود در جايی است؛ مانند: او کتاب را در قفسه گذاشت.
– “گذاشتن” در معنی مجازی به معنی پی انداختن، وضع کردن و بنياد نهادن چيزی است.
مانند: قانون‌گذار که قانون را وضع می‌کند، يا بنيانگذار که چيزی را تأسيس می‌کند، و يا نام‌گذاری که وضع کردن نام براي چيزی است.
“گزاردن” نيز دارای دو معنی کلّی است: “گزاردن” به معنای به جا آوردن، ادا کردن، انجام دادن. مانند: نماز گزاردن؛ يعنی “ادا کردن نماز،” يا وام گزاردن يعنی “ادا کردن وام”، بنابراين “وام‌گزار” درست است نه “وام‌گذار.” به همين ترتيب بايد نوشت: حج‌گزار، خراج‌گزار، سپاسگزار، شکرگزار، خدمت‌گزار، حق‌گزار، پاسخ‌گزار، مدح‌گزار، پيغام‌گزار، گله‌گزاری، خبرگزاری، کارگزار (انجام‌دهنده کار)، پيغام‌گزار (کسی که پيغام را بازگو می‌کند يا پيغام را می‌آورد) و….
ممنون از توضیحات شما
واقعا بایستی واقعیت تلخ ندانستن را بپذیریم و به دنبال رفع نقصهایمان باشیم نپرسیدن به مراتب بدتر از ندانستن است. بنده با سرچ کردن در اینترنت مقاله شما را دیده و خواندم و واقعا چیزی آموختم. ممنونم استاد جوان من
سلام
متشکرم از ابراز لطف شما
سپاس از روشنگری شما
بسیار کاربردی بود
با سلام؛
ممنونم از نوشته عالی و آموزنده شما
ممنون. دونستنش برام مهم بود.
خواهش می کنم. سپاس از ابراز مهر شما
با سلام از متن توضیحی شما ممنون ولی کاش در ادبیات فارسی با حذف حروف تکراری یک صدا مشکل نوشتاری را حل می کردیم. چرا باید در ادبیات فارسی چند حرف با صدای س چند حرف با صدای ز و … باشد با امید به اصلاح زیر بنایی فرهنگ فارسی . البته منظور من حذف کلمات و جایگزینی نیست کش لقمه و دراز آویز زینتی و بالگرد و … اشتباه است ولی یک بار برای همیشه باید در حروف تجدید نظر انقلابی کرد مانند ترکیه که ترکی را کاملا واضح به لاتین نوشتاری درآوردند و در حال حاضر مشکلی ندارند.
سلام و ارادت
متاسفانه مسئولین امر در زبان و ادب فارسی هنوز به اجماع برای حفظ ارزشهای ادبی نرسیده اند.
در بسیاری موارد حروف هم صدای مختلف الشکل راهگشا و مفید و شناسنامه کلمات است و کنار گذاشتن آنها ارتباط ما را با سنت های ادبی تاریخی قطع می کند. مثلا کلمات خوار/خار، خوان/خان، سفیر/صفیر، صبا/سبا، گذار/گزار، ارز/عرض/ارض و… مگر فرانسوی ها یک قطار حروف ناخوانای به ظاهر بی خاصیت را از پایان کلماتشان حذف کرده اند؟
ممنون از مطلب آموزنده و کاربردی تان
تشکر از ابراز لطف شما
بسیار مفید بود
تشکر
سلام و ارادت
خواهش می کنم. از ابراز لطفتون ممنونم.
سپاس از شما
خیلی ها بین این دو لغت ابهام داشتند ، مثال های خوبی ارائه شد.
سلام. و تشکر از مطلبتون منم خوندم و استفاده هم کردم. موفق و موید باشید
با عرض سلام
درود بر شما که ساده و اساسی، مطلب رو جا انداختید.
سپاسگزارم
سلام و ارادت خدمت شما دوست عزیز
از ابراز لطف شما ممنونم …
عرض سلام و درود و ادب
واقعا برای بنده هم همیشه پرسش بود که کدام صحیحه؟
ممنون از راهنمایی
پیروز باشید
اطلاعات مهم و مفیدی بود و یاد گرفتم و دیگه فراموشم نمیشه .
از شما سپاسگذارم !!! 🙂
سلام. از ابراز لطف شما ممنونم
سپاسگزارم از اینکه این مطلبو برای عده ای روشن کردید. دقیقا یادمه کلاس اول یا دوم دبستان این واژه ی سپاسگزاری رو معلممون چنان در ذهن ما حک کرد که محال بود یادمون بره. اما متأسفانه انقدر این غلط از طرف افراد حتی فرهیخته دیده شده که من با اینکه مطمئن بودم شک کردم و سرچ کردم. از آن بدتر اینه که یه بار تو دانشکده سرکلاس استاد یه متن مهمی رو مجبور شد برامون دیکته کنه که در این متن کلمه ی “توجیه” وجود داشت. یه لحظه چشمم خورد به برگه ی بغل دستیم. دیدم نوشته: توجیح ـ گفتم این غلطه بعد نگاه کردیم دیدیم همه نوشتن توجیح. دیگه واقعا عصبی شدم. تو دلم گفتم: اینا تو دانشگاه چیکار می کنن. برای روشن شدن قضیه به استاد گفتم که شما بگید دیکته ی توجیه چه جوریه… که در کمال تأسف دیدم استاد هم نتونست به صراحت بگه که توجیح درسته چون خودش هم شک داشت. که من مجبور شدم برم از کتابخونه فرهنگ لغت بیارم. که دیدم همه با ریشخند گفتن: خیله خب بابا (باصطلاح) استاد!! هم در توجیه اشتباهش گفت: زبان پویاست و… اراجیف دیگه سر هم کرد.
یکی از غلطهای رایج هم تسویه حساب است، که در کمال شرمندگی مینوسن: تصفیه
سلام و عرض ادب
از ابراز لطف جنابعالی سپاسگزارم
متاسفانه در کشور ما عناوین اشتباه زیادی اعم از لغوی و فرهنگی در بین آحاد جامعه رواج دارد که قابل اصلاح است. باید از خودمان شروع کنیم.
البته معنی تسویه با تصفیه متفاوته و هر دوش در کنار کلمه حساب قابل استفاده است.
تسویه حساب یعنی برابر کردن حساب
تصفیه حساب یعنی پاک کردن حساب
با عرض سلام و ادب. مبحث ایراد به کلمه تسویه حساب و مقایسه با تصفیه حساب بسیار مسلم و واضح است و اینکه هر دوی این موارد صحیح هستند. اما می بایست بدانیم در کجا استفاده شود تا در مکان و جایگاه اشتباه قرار نگیرد. بارز و مسلم است که تسویه حساب به معنای سوا نمودن حساب و تصفیه حساب به معنای صاف نمودن حساب فی مابین دو طرف می باشد.
قطعا برخی گمان می کنند که لغت تصفیه، صرفا به شکل تصفیه خون، تصفیه آب و… می بایست بکار رود لیکن این لغت، حتی در علم حسابداری ورود داشته و به عنوان مثال، پس از مرحله تسویه حساب به معنا و مفهوم سوا کردن دو حساب از هم به کار به کار می رود به این صورت که با سوا کردن حساب و اینکه هیچ اختلافی فی مابین دو طرف نباشد ، پس از آن، حسابهای آن ها با هم تصفیه ( صاف ) می گردد. نتیجه اینه هر دو لغت صحیح است اما کاربرد آنها را باید بهتربدانیم. با سپاس
از بابت رهنمود شما بسیار سپاس گزارم.
متشکرم
سلام
سپاس از توجه و دقت نظر شما
بنده هميشه با همكارانم براي نوشتار كلمه”سپاسگزار” مشكل داشتم
خوشبختانه توضيحات مفيد شما دوستانم را قانع كرد
درود
سلام. خرسندم از اینکه این مطلب برایتان مفید بود.
سلام. تأکید بر مطلب بالا توسط آموزگاران ابتدایی به نوآموزانشان با جدیت بیشتری دنبال شود. البته بنده با سرهم نویسی واژگان ترکیبی ای که اشاره داشتید موافق نیستم. بنده، زادۀ سال ۶۲ هستم و در دوران دبستان املاء را همیشه ۲۰ می گرفتم به همین خاطر حساسیتی خاصی روی املای واژگان دارم. در زمان ما سرهم نویسی متداول بود البته نه مانند دوران قبل از انقلاب که سرهم نویسی خیلی افراطی شده بود و ۳ تا ۴ واژه حرف اضافه و زبط را به هم می چسباندند ولی خب بهتر از افراط الآن بود. چند سال پیش که کتاب فارسی یکی از بچه دبستانی های بستگان را ورق می زدم، چشمم خورد به واژۀ “به تر” !!!!! بهتر نیست این قضیه یک بار برای همیشه حل شود و استاندارد معقول و همه پسندی برای آن وضع شود و توسط نهادهای ذی ربط بر اجرای آن که خب طبیعتاً مطبوعات و انتشارات است نظارت گردد؟
سپاسگزارم
ای کاش یک بخشنامه ای به کل ادارات ارسال شود و صحیح این کلمات نیز آموزش داده شود .
تقریبا ۹۹ درصد همکاران من از کلمه سپاسگذار استفاده می کنند اون یک درصدی هم که می نویسد سپاسگزار فقط من هستم
چطوری میشه با احترام درستشو بهشون فهموند
سلام. خیلی عالی
به نظر شما واژه خوشبختم درست تره یا خوشوقتم؟
بسیار عالی
درود بر شما ، سپاس از مقاله مفید و آموزنده شما
ممنونم از حسن توجه شما
سلام علیکم،
فکر میکنم در میان مثالهائی که زدید بجای «بنیاد گذار» باید «بنیان گذار» را بکار میبردید.
بنیاد گذار در هیچیک از فرهنگ لغاتی وجود نداره.
علیکم السلام، درست فرمودید اصلاح گردید …
سپاسگزارم
مختصر، مفید و کاربردی. ممنون آقای کامجو، عالی بود.
سپاس از شما
با درود و سپاسگزاری فراوان از توجه تان به زبان ملی مان
پاینده باشید
انجام وظیفه کردیم
خیلی کلمه های بدی هستن و آدم می ترسه اشتباه بنویسه
ممنون
سلام جناب کامجو؛ از اطلاعات مفیدی که نوشتید متشکرم
سوال من این است که آیا سپاسگزار صحیح است یا سپاسگزار ؟ به سخن دیگر آیا باید به صورت چسبان باشد یا به نیم فاصله؟
سلام و ارادت
در نگارش قدیم این گونه کلمات در زمره یک کلمه با معنای واحد شناخته می شد و سرهم نوشته می شد مانند “میشود” اما در نگارش جدید جدا نوشته می شود.
پس چی میشه که مینویسن بزار؟ اگه نخوایم بنویسیم بگذار؟
با سلام، عموما در نوشتن عبارات محاوره ای هیچ قانونی رعایت نمی شود و افراد از ساده ترین حروف برای نوشتن استفاده می کنند.
درود بر شما . خیلی زیبا توضیح دادید . البته در مورد پیغام گزار چنانچه قرار دادن پیغامی بصورت کتبی در جایی مانند روی میز یا سایت اینترنتی باشد باید بصورت گذاشتن و اگر رساندن پیام شفاهی باشد بصورت گزاشتن است
سلام و سپاس از شما
من همیشه این اشتباه رو داشتم. ولی حالا با فهم معانی مطمئنا دیگر اشتباه نخواهم نوشت.
سپاسگذارم
ممنون وسپاس از توضیح مختصر وبسیارپرمحتواوجامع شما.
سپاسگزارم
برای نوشتن متنی شک کردم و اولین نتیجه سایت شما بود که خیلی کمک کرد
با سلام ودرود استاد بزگوار بسیار آموزنده بود بنده به سهم خودم خیلی چیزها یادگرفتم باتشکر و آرزوی موفقیت.
ممنون