مهدی کامجو

آيا می‌دانستيد که بسياری از فارسی‌زبانان به جای سپاس‌گزاری، از ديگران سپاس‌گذاری می‌کنند، آن هم به شکل سپاسگذاری؟

اين روزها يکی از اشتباهات بسيار رايج نزد فارسی‌زبانان، کار برد دو فعل “گذاشتن” و “گزاردن” به جاي يکديگر است، به ويژه در نوشتن ترکيبات آن‌ها، مانند؛ قانون‌گذار، بنيادگذار، نمازگزار، خدمت‌گزار و مانند آن‌ها. نخست بايد دانست که نوشتن اين دو فعل به صورت “گزاشتن” و “گذاردن” نادرست است و درست آن‌ها همان “گذاشتن” و “گزاردن” است.
“گذاشتن” دارای يک معنی حقيقی و يک معنی مجازی است:
– “گذاشتن” در معنی حقيقی به معنی قرار دادن چيزی به طور عينی و مشهود در جايی است؛ مانند: او کتاب را در قفسه گذاشت.
– “گذاشتن” در معنی مجازی به معنی پی انداختن، وضع کردن و بنياد نهادن چيزی است.
مانند: قانون‌گذار که قانون را وضع می‌کند، يا بنيادگذار که چيزی را تاسيس می‌کند، و يا نام‌گذاری که وضع کردن نام براي چيزی است.
“گزاردن” نيز دارای دو معنی کلّی است: “گزاردن” به معنای به جا آوردن، ادا کردن، انجام دادن. مانند: نماز گزاردن؛ يعنی “ادا کردن نماز،” يا وام گزاردن يعنی “ادا کردن وام”، بنابراين “وام‌گزار” درست است نه “وام‌گذار.” به همين ترتيب بايد نوشت: حج‌گزار، خراج‌گزار، سپاس‌گزار، شکرگزار، خدمت‌گزار، حق‌گزار، پاسخ‌گزار، مدح‌گزار، پيغام‌گزار، گله‌گزاری، خبرگزاری، کارگزار (انجام‌دهنده‌ کار)، پيغام‌گزار (کسی که پيغام را بازگو می‌کند يا پيغام را می‌آورد) و….